Uitvaartbegeleiding, Uitvaartleiding, Uitvaartspreker, Afscheidsdienst, Ritueelbegeleiding, Rituelen, Ritueel, In memoriam, Levensverhaal, Uitvaartteksten, Begrafenis, Crematie, Dood, Overlijden, Afscheid, Simone Snakenborg Ritueelbegeleiding Tilburg

Hoe vertel je het de kinderen?

Hoe vertel je het de kinderen dat er iemand in hun naaste omgeving is overleden? Oma of opa of misschien wel een broer of zus, vader of moeder. Dat is een heftige boodschap en kinderen reageren op hun hele eigen, soms onverwachte, wijze.

Hoe je het de kinderen vertelt, daar is geen vast format voor. Iedereen is anders, ieder kind is anders. Ik heb wel een aantal tips.

  1. De belangrijkste tip is misschien wel: denk, indien mogelijk, van te voren na over hoe je het wilt gaan vertellen. Op het moment dat de persoon daadwerkelijk is overleden, misschien kun je dan niet meer helder nadenken en goed uit je woorden komen. Maak dus van tevoren een ‘verhaaltje’ in je hoofd of schrijf het desnoods op.
  2. Vertel het rustig, met alle kinderen bij elkaar. Vertel ook dat er mogelijk vreemde mensen in huis komen (bijvoorbeeld een uitvaartverzorger, een ritueelbegeleider, familie, vrienden). Als algemene tip wil ik graag meegeven om, als er kinderen in huis zijn, dan de rust zoveel mogelijk te bewaren en bezoeken te plannen. Kies voor je gezin.
  3. Kies voor een uitleg die past bij je eigen geloofsovertuiging. Ben je religieus, dan vertel je een ander verhaal dan als je ‘geen’ geloofsovertuiging hebt. Waar iemand is na de dood, dat weten we niet met honderd procent zekerheid. Maar de meesten van ons heben er wel een eigen beeld of overtuiging bij. Vertel een verhaal dat helemaal past bij jou, waar je zelf volledig achter staat.
  4. Voor de allerkleinsten is het mooi om te vertellen dat de overledene naar de sterretjes is gegaan. ’s Avonds in het donker kun je met je peuter naar buiten gaan en naar de lucht in wijzen: “Kijk, daar is oma!”
  5. Vergeet de humor niet. Humor geeft lucht aan zware zaken. Kinderen begrijpen misschien niet alles, maar gevoel voor humor hebben ze allemaal.

Wat doe je met je verdriet?

Verdrietig zijn en je verdriet tonen is niet erg. Als kinderen je zien huilen, dan kunnen ze hun eigen verdriet ook plaatsen. Het is wel goed om er alert op te zijn dat ze niet het gevoel krijgen dat ze jouw verdriet ‘moeten’ gaan overnemen. Kinderen willen zo graag hun verdrietige ouders troosten. Let er ook op dat het ene kind gevoeliger is dan het andere. De algemene tip is om extra rekening te houden met hoogsensitieve kinderen. Realiseer je dat heftige emoties extra bij hen binnenkomen.

Het belangrijkste advies is: praat erover. Als je een keer je hebt laten gaan en ineens staat je kind voor je als jij midden in een huilbui zit. Praat erover, achteraf.  “Ja, ik ben erg verdrietig, want…” “En hoe voel jij je?” Probeer altijd weer het kind tot steun te zijn in deze moeilijke tijd. Geef hem of haar het gevoel dat je er samen voor staat.

Rituelen voor kinderen

Kinderen zijn zeer ontvankelijk voor rituelen. Handelingen die jullie samen bedenken in de huiselijke omgeving of rituelen in de afscheidsdienst. Door iets te doen rond het overlijden van iemand krijgt het een plaats. Hieronder een aantal voorbeelden van rituelen die je samen kunt doen.

  1. Richt thuis een hoekje of tafeltje in voor de overledene. Hou het luchtig. Laat de kinderen zelf voorwerpen uitkiezen die ze er graag neerzetten. Een lego-oma, een tekening, knuffel, zakdoek, het laatste cadeautje. Het maken van het ‘omahoekje’ is voor jonge kinderen een veilige, overzichtelijke manier om haar overlijden letterlijk een plaatsje te geven.
  2. Houd een ‘omamaaltijd’: eet wat de kinderen bij oma aten en het lekkerste vonden.
  3. Lees boeken over overlijden, speciaal voor kinderen gemaakt, Tips voor kinderboeken per leeftijdscategorie vind je hier.
  4. Maak een boekje voor de overledene met tekeningen en/of  teksten van de kinderen zelf voor de overledene en over alle gebeurtenissen en herinneringen rond het overlijden=, het afscheid of andere. gedachten. Lees meer over dit boekje in dit bericht.
  5. Bellenblazen voor oma. Dit ritueel kun je thuis samen doen of tijdens de afscheidsdienst op het moment dat de aanwezigen als laatste groet langs de kist lopen.

“Dood gaan is misschien zoiets als op reis gaan.
Ergens naartoe waar wij niet kunnen gaan of bij kunnen komen.
Ergens hoog in de lucht misschien, of heel dichtbij.
Of ergens waar veel kleuren zijn en waar je door de wind naartoe wordt geblazen.
Ergens waar het fijn is, waar geen pijn is en waar opa ziet dat het goed is.
Misschien is dood gaan wel zoiets als reizen in een bel van lucht. Misschien…..”

Uitvaarten Tilburg Simone Snakenborg Ritueelbegeleiding